Herstel en ontwikkeling
Van het ooit zo omvangrijke netwerk van Maasheggen is in Noord-Limburg nog maar een deel over. Door de jaren heen zijn veel heggen in het gebied verdwenen. Dit heeft meerdere oorzaken:
- Intensivering van de landbouw. Agrarische bedrijven werden groter en boeren gingen grotere machines gebruiken. De heggen stonden dan vaak in de weg. Daarnaast zijn veel heggen verdwenen door ruilverkaveling. Dit betekent dat boeren hun percelen ruilden of verkochten om zo meer naast elkaar gelegen percelen te krijgen.
- De opkomst van prikkeldraad (vanaf eind 19e eeuw). Prikkeldraad is gemakkelijker te plaatsen, neemt minder ruimte in beslag en heeft minder onderhoud nodig. Daarom kozen steeds meer eigenaren voor prikkeldraad in plaats van Maasheggen.
- Achterstallig onderhoud van de Maasheggen. Hierdoor raakten de heggen in verval en stierven af.
Samen maken we ons sterk voor de Maasheggen
De gemeenten Bergen, Gennep en Mook en Middelaar en Provincie Limburg willen het Maasheggenlandschap aan de oostzijde van de Maas in Noord-Limburg graag in oude glorie herstellen. Dit doen we op twee manieren. Allereerst worden de bestaande Maasheggen hersteld. We vullen de ‘gaten’ op en laten de heggen weer netjes op elkaar aansluiten. Daarnaast wordt het netwerk van Maasheggen uitgebreid door nieuwe heggen aan te planten.
Dit doen we vóór en samen met:
Boeren
Het Maasheggenlandschap is geen museum, maar een gebied waarin gewerkt wordt. Boeren vervullen een belangrijke rol in het behoud van het afwisselende landschap van heggen, weides en akkers.
De Maasheggen dragen bij aan een duurzame, natuurinclusieve landbouw. Oftewel: agrarisch ondernemen in samenwerking met de natuur. Dit heeft zowel voor de boeren als voor de natuur grote voordelen. De Maasheggen verbeteren bijvoorbeeld de kwaliteit van de bodem, waardoor gewassen beter kunnen groeien. Ook trekken de heggen natuurlijke vijanden aan van de beestjes die de gewassen kunnen beschadigen. Hierdoor zijn vaak minder bestrijdingsmiddelen nodig.
Natuur en klimaat
De Maasheggen verbeteren de kwaliteit van het gebied voor mens, dier en plant. Het landschap wordt letterlijk groener en de biodiversiteit wordt groter. De heggen zorgen voor meer schuil- en broedplekken voor vogels en kleine zoogdieren, meer voedselbronnen, meer afwisseling tussen zon en schaduw en meer verbinding door het landschap heen. Zo is het gebied voor nog meer verschillende dier- en plantsoorten een veilig thuis.
Bewoners en bezoekers
De Maasheggen zijn een aantrekkelijk gebied voor zowel bewoners als bezoekers uit binnen- en buitenland. Het landschap in combinatie met de cultuurhistorie maakt het een populaire bestemming voor toeristen. Maar ook voor de bewoners zijn de Maasheggen een onmisbaar en waardevol onderdeel van hun leefomgeving. Met de vele wandel- en fietsroutes kan iedereen genieten van het Maasheggenlandschap en de cultuurhistorie zelf beleven.
Brabantse Maasheggen
Aan de overkant van de Maas, in de gemeente Land van Cuijk, zijn ook Maasheggen te vinden. Het Maasheggenlandschap heeft hier zelfs de UNESCO Man & Biosphere status. De Noord-Limburgse gemeenten hebben goede contacten met hun collega’s aan de overzijde van de rivier. Kijk voor meer informatie over de Maasheggen in Noord-Brabant op www.maasheggenunesco.com.
Doet u ook mee?
Wilt u ook uw steentje bijdragen aan het herstel en de ontwikkeling van het Maasheggenlandschap in Noord-Limburg? Kijk op deze pagina wat u kunt doen.
Meer weten?
Het herstel en de ontwikkeling van het Maasheggenlandschap is een gezamenlijk project van de gemeenten Bergen, Gennep en Mook en Middelaar en Provincie Limburg. De provincie bekostigt de helft van het project vanuit het programma ‘Gezondste Regio’; de drie gemeenten betalen samen de andere helft.
Vereniging Nederlands Cultuurlandschap (VNC) heeft voor de gemeente Bergen en Gennep de ‘Visie Maasheggen 2020’ opgesteld. De samenvatting van deze visie downloadt u hieronder. Voor de gemeente Mook en Middelaar was al in 2017 een soortgelijke visie opgesteld, genaamd ‘Gehecht aan heggen’.